Ułatwienia dla rolników w Prawie wodnym zachęcą ich do retencjonowania wody na własnej ziemi, co pozwala optymalnie nawadniać uprawy.

Przebudowa systemów melioracyjnych bez zbędnych formalności, a także możliwość wykonania stawów retencyjnych do 5000 m2 powierzchni i 3 m głębokości jedynie na zgłoszenie – to najważniejsze zmiany w ustawie Prawo wodne. Więcej proretencyjnych inwestycji w zlewniach rolniczych prowadzą również Wody Polskie – wszystko dzięki przyznaniu możliwości ubiegania się o setki milionów złotych dofinansowania ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Ułatwienia dla rolników w Prawie wodnym

W dobie zmian klimatycznych, skutkujących częstszym występowaniem suszy i powodzi, szczególnie ważna jest racjonalna gospodarka wodna, dzięki której można przeciwdziałać tym zjawiskom. Ma to ogromne znaczenie na terenach wiejskich, które są narażone na niedobory wody i suszę rolniczą, ale też problem podtopień. Lokalne działania z zakresu małej retencji pozwalają gromadzić wodę i zatrzymać lub spowolnić spływ wód. Poprawiają bilansu wodny w okolicy, dzięki czemu możliwe jest odpowiednie nawodnienie upraw, czyli w efekcie wyższe plony. Budowa śródpolnych oczek wodnych, zbiorników, stawów, zastawek, czy przepusto-zastawek na rowach melioracyjnych, a także tworzenie nadwodnych pasów roślinności i zadrzewień wpływa korzystnie na rozwój bioróżnorodności i odtwarzanie tradycyjnych krajobrazów rolniczych oraz pozwala redukować poziom zanieczyszczeń pochodzących z nawozów. Obowiązujące od tego roku ułatwienia dla rolników w Prawie wodnym, stwarzają możliwość dogodnego dostosowania gospodarstw do wyzwań stawianych przez współczesne rolnictwo.

Retencja wody w gospodarstwach rolnych jest koniecznością, a w tym celu można wykorzystać istniejącą sieć melioracyjną. Dzięki budowie piętrzeń i zastawek woda nie spływa szybko, ale pozostaje w okolicy przez dłuższy czas, zasilając i odnawiając stopniowo poziom wód gruntowych. W wyniku zmian w prawie, przebudowa rowów w celu zatrzymywania wody oraz obiektów drenarskich w celu hamowania odpływu wody nie wymaga żadnych zgłoszeń i pozwoleń. Wystarczy jedynie powiadomienie właściwego miejscowo zarządu zlewni Wód Polskich.

Powiadomienia dokonuje zakład, rozumiany jako osoba fizyczna lub przedsiębiorca, przed wykonaniem robót, czynności lub urządzeń wodnych. Zasięg oddziaływania nie może wykraczać poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem, lub terenu znajdującego się w zasięgu oddziaływania, gdy zakład posiada uprzednią pisemną zgodę właścicieli gruntów objętych oddziaływaniem na przebudowę rowów lub obiektów drenarskich.

Tak samo, żadnych zgłoszeń ani pozwoleń nie wymaga zatrzymywanie wody w rowach oraz hamowanie odpływu wody z obiektów drenarskich. Wystarczy, że zasięg oddziaływania nie wykracza poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem, chyba że zakład posiada uprzednią pisemną zgodę właścicieli gruntów objętych oddziaływaniem na zatrzymywanie wody w rowach lub na hamowanie odpływu wody z obiektów drenarskich.

Działania z zakresu retencji korytowej pozwalają na skuteczne przeciwdziałanie skutkom suszy rolniczej, zwiększanie retencji glebowej na gruntach ornych i przyczyniają się do zwiększenia plonów. Dzięki nim możliwe jest podniesienie poziomu wód gruntowych na okolicznych terenach, zaś zatrzymanie wody w górnych partiach zlewni zapobiega nadmiernemu spływowi z gruntów rolniczych i leśnych, co ma kluczowe znaczenie w zmniejszaniu kosztów związanych z wypłatami rekompensat spowodowanych skutkami suszy rolniczej.

Ułatwienia dla rolników w budowie stawów

Przez wiele lat śródpolne stawy i oczka wodne traktowano często jako nieużytki, a wiele z nich na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci zniknęło z krajobrazu polskiej wsi. Tymczasem są cennym rezerwuarem wody, co ma kluczowe znaczenie w przeciwdziałaniu skutkom suszy rolniczej. Retencjonując wodę, utrzymują ją w pobliżu roślin uprawnych oraz wpływają korzystnie na bilans wodny, poprawiając mikroklimat. Są również ostoją bioróżnorodności, co pozwala zapewnić równowagę ekologiczną, czego przykładem jest obecność płazów, które są bioindykatorami czyli wskaźnikami zanieczyszczenia wód.

Ułatwienia dla rolników w Prawie wodnym sprawią, że wykonanie stawu o powierzchni nieprzekraczającej 5000 m2 oraz głębokości nieprzekraczającej 3 m od naturalnej powierzchni terenu, nie będzie wymagać już pozwolenia wodnoprawnego. Wystarczy jedynie zgłoszenie do właściwego miejscowo nadzoru wodnego Wód Polskich. Staw może być napełniany wyłącznie wodami opadowymi, roztopowymi lub gruntowymi i służyć celom retencyjnym. Stawy rybne, rekreacyjne, służące do oczyszczania ścieków albo napełnianie w ramach usług wodnych wymagają pozwolenia wodnoprawnego.

Zgłoszenia wodnoprawnego dokonuje zakład, rozumiany jako osoba fizyczna lub przedsiębiorca, przed planowanym terminem rozpoczęcia wykonywania czynności, robót lub urządzeń wodnych. Zasięg oddziaływania nie może wykraczać poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem, chyba że zakład posiada uprzednią pisemną zgodę właścicieli gruntów objętych oddziaływaniem na wykonanie stawu.

Nowe przepisy umożliwiają każdemu z nas, bez pozwolenia wodnoprawnego, wykopanie stawu, który będzie mógł pomieścić potencjalnie do 15 mln litrów wody – tyle, ile 5 basenów olimpijskich! Pamiętajmy, że budowa zbiornika małej retencji to inwestycja na długie lata, która nie tylko się zwróci, ale i przyniesie korzyści. W każdym miejscu możemy zatrzymać wodę – co jest szczególnie ważne – tam gdzie spadła wraz z deszczem. Działając lokalnie, w ramach małej retencji, wspieramy ochronę zasobów wodnych w całymi kraju.

Czytaj też: Wody Polskie: Opracowaliśmy plan przeciwdziałania skutkom suszy

wody.gov.pl/fot.pixabay