Trąba powietrzna, to gwałtownie wirująca kolumna powietrza, będąca jednocześnie w kontakcie z powierzchnią ziemi i podstawą cumulonimbusa. 

Trąby powietrzne osiągają różne rozmiary. Zwykle przyjmują postać widzialnego leja kondensacyjnego, węższym końcem dotykającego ziemi. Dolna część leja jest często otoczona chmurą odłamków i pyłu. Widoczna część zawirowania poniżej podstawy chmury burzowej stanowi ok. 10% całego procesu, który wówczas zachodzi.

Trąba powietrzna – charakterystyka zjawiska 

Trąba powietrzna została odnotowana na każdym kontynencie oprócz Antarktydy, jednak najwięcej rocznie występuje ich w Stanach Zjednoczonych. Większość ma prędkość wiatru nie większą niż 180 km/h, szerokość leja do 75 metrów i pozostaje w kontakcie z powierzchnią ziemi na tyle długo, by przemierzyć po jej powierzchni kilka kilometrów. 

Najsilniejsze wytwarzają wiatr o prędkości do 480 km/h (w okolicach Oklahoma City, 3 maja 1999), osiągają szerokość leja wynoszącą 2 km i przemierzają do 100 km. 

Największa trąba powietrzna w historii miała ponad 4 km szerokości (w okolicach El Reno, 31 maja 2013). Ich intensywność mierzy się w skali Fujity lub w skali TORRO. Większość najbardziej niszczycielskich zjawisk formuje się w chmurach burzowych zwanych superkomórkami. 

Trąba powietrzna może mieć różne barwy w zależności od tego gdzie się tworzy. Powstająca w suchych warunkach, może być niewidoczne oprócz wirujących odłamków przy powierzchni ziemi. Lej kondensacyjny, który podnosi mało pyłu i odłamków może być szary lub biały. Podczas przemieszczania się nad wodą tornada mogą przybrać białą lub niebieską barwę. Leje przesuwające się wolniej i wsysające wiele odłamków są zazwyczaj ciemne i przybierają kolor przenoszonego materiału. Trąby powietrzne na wielkich równinach przybierają często czerwoną barwę ze względu na kolor ziemi, a wiry przechodzące nad terenami górskimi mogą być śnieżno białe ze względu na obecność śniegu.

Jak wygląda?

Oświetlenie jest głównym czynnikiem w ich wyglądzie. Trąba powietrzna, która jest podświetlona słońcem, od tyłu wygląda na bardzo ciemną, natomiast to samo zjawisko obserwowane gdy słońce świeci w plecy obserwatora, może wyglądać na szare lub białe. Tornada występujące o zachodzie słońca mogą przyjmować odcienie żółci lub czerwieni.

Pył podniesiony przez wiatr, intensywny deszcz lub grad i ciemność to czynniki redukujące widoczność trąb powietrznych. Zjawiska występujące w tych warunkach są szczególnie groźne, gdyż tylko radar i dźwięk mogą być ostrzeżeniami dla ludzi. Jednak większość trąb powietrznych powstaje późnym popołudniem przy dobrych warunkach oświetleniowych. Trąba powietrzna może być dobrze oświetlona przez częste błyskawice.

Są dowody z radarowych odczytów, ale także na podstawie obserwacji, że większość zjawisk ma spokojne, czyste oko, w którym panuje bardzo niskie ciśnienie analogicznie, jak to się dzieje w oku cyklonu tropikalnego. W środku jest spokojnie, wieją lekkie wiatry i jest ciemno, a jedynym źródłem światła dla tych, którzy widzieli środek tornada, mogły być błyskawice.

Czytaj też: Trąba powietrzna w Dobrzycy w woj. wielkopolskim; 30-40 uszkodzonych domów

wikipedia.org/fot.Pixabay