Biogazownia w powszechnej opinii może jawić się jako obiekt dosyć kontrowersyjny – wiele osób obawia się, że bliskie jej sąsiedztwo równa się brzydkim zapachom, albo co gorsza zatruwaniem gleby i środowiska. Pojawiają się także opinie, że biogazownia może stanowić śmiertelne zagrożenie, ze względu na proste skojarzenia z gazem, który przecież może wybuchnąć. Jaka jest prawda i czy biogazownie są bezpieczne?

Biogazownia – co właściwie jest tam wytwarzane?

Biogazownia to zespół instalacji, które służą wyprodukowaniu gazu z dostarczonej biomasy. Podczas procesu fermentacji wydziela się mieszanka gazów, w skład której wchodzi przede wszystkim metan, dwutlenek węgla, siarkowodór (i inne związki siarki), amoniak i wodór. Dodatkowo wydziela się para wodna i tlen. Ostateczny rozkład procentowy substancji jest uzależniony między innymi od materiału wyjściowego.

czytaj także: Paulownia – niesamowite drzewo pozbawione wad?

dlaczego metan jest aż tak niebezpieczny?

Metan jest szczególnie niebezpieczny w konkretnych warunkach – wtedy, kiedy jest mieszaniną objętościowa z powietrzem o stężeniu w zakresie pomiędzy 4 a 15%. Może wtedy nastąpić wybuch (takie sytuacje są nam znane na przykład z wypadków w kopalniach, kiedy nagromadzony w szczelnych przestrzeniach metan wybucha po wymieszaniu się z tlenem). Dobrze skonstruowana biogazownia praktycznie wyklucza jednak możliwość wytworzenia się tak „dogodnych” warunków do wybuchu. Mimo tego, że jest instalacją zamkniętą (podobnie jak komory w kopalniach), prawidłowo działająca wyklucza powstanie takiej mieszaniny, ze względu na to, że nie jest możliwe doprowadzenie koniecznej ilości tlenu. Dodatkową przeszkodą jest obecność innych, wymienionych wcześniej składników biogazu. Kolejnym zarzutem, nieco bardziej absurdalnym, jest to, że metan powoduje efekt cieplarniany i szkodzi środowisku. Pomijając fakt, że biogazownia metanu nie wydziela, nie ma dostatecznie twardych dowodów na to, aby emisja metanu spowodowana działalnością człowieka miała degradujący wpływ na środowisko.

Czy biogazownia może wydzielać zapach siarki?

Bardzo często pojawiające się wątpliwości to te dotyczące związków siarki. Powszechnie wiadome jest, że aromaty te nie są, delikatnie mówiąc, zbyt atrakcyjne, dodatkowo opary siarki są toksyczne, a nawet w odpowiednio wysokim stężeniu śmiertelne. Czy biogazownia jest w jakikolwiek sposób winna emisji związków siarki? Jeśli działa prawidłowo, a przepisy BHP są zachowane, jest to bardzo mało prawdopodobne.

Jak sprawić, aby biogazownia była bezpieczna?

Biogazownia może być znakomitym źródłem odnawialnej energii, jest to też rozwiązanie proekologiczne. Jest ich na terenie Polski coraz więcej, co wiąże się jednak z koniecznością jeszcze większego i staranniejszego przestrzegania zasad bezpieczeństwa. Biogazownia, aby była bezpieczna, musi przede wszystkim być dobrze uszczelniona – wszelkie urządzenia, komory fermentacyjne, ściany zbiorników, a także rurociągi muszą być odpowiednio zabezpieczone, aby zapobiec ewentualnemu ulatnianiu się gazów i innych substancji. Należy zwrócić uwagę, aby zastosowane do budowy instalacji materiały były jak najtrwalsze – na pewno nie należy na przykład stawiać na materiały, które łatwo korodują. Bezpieczeństwo musi podlegać bezwzględnej kontroli, którą należy przeprowadzać wielotorowo – od wdrożenia odpowiednich systemów i zaplecza technicznego, po odpowiednie przeszkolenie personelu. Koniecznym narzędziem jest na przykład możliwość jednoczesnego zakończenia pracy wszystkich urządzeń, jeśli wystąpi awaria. To zapobiegnie rozprzestrzenianiu się jej skutków i ewentualnemu wyciekowi gazu. Dodatkowo przydatne jest zastosowanie czujników, które będą alarmować o anomaliach w składzie powietrza. Stosując się do tych zasad i stale monitorując działalność instalacji, biogazownia jest absolutnie bezpiecznym źródłem energii, a nawet jeśli dojdzie do jakiejś awarii, skutki nie będą dotkliwe. Z kolei korzyści, jakie daje biogazownia na pewno będą proporcjonalnie większe.

inżynierka.pl/ sigmaaldrich.com/ repozytorium.p.lodz.pl/ fot. wikimedia (Ra Boe, CC BY-SA 2.5)