Inflacja kształtuje się na najwyższym poziomie od maja 2001 r. – stwierdził w komentarzu do poniedziałkowych danych GUS bank Credit Agricole.

Według CA w najbliższych miesiącach w kierunku przyspieszenia wzrostu cen będą oddziaływać m.in. ceny żywności, nośników energii, paliw. Główny Urząd Statystyczny poinformował w poniedziałek, że inflacja w październiku wyniosła rok do roku 6,8 proc. w porównaniu z 5,9 proc. we wrześniu.

Inflacja coraz wyższa

Jak zauważył ekonomista CA Jakub Olipra, inflacja kształtuje się na najwyższym poziomie od maja 2001 r. i od 7 miesięcy pozostaje powyżej górnej granicy odchyleń od celu inflacyjnego NBP wynoszącego 3,5 proc. rdr.

Zwrócił uwagę, że w kierunku wzrostu inflacji oddziaływała wyższa dynamika cen w kategorii „żywność i napoje bezalkoholowe” (5,0 proc. rdr w październiku wobec 4,4 proc. we wrześniu). Wzrost dynamiki cen żywności ma szeroki zakres produktowy i jest obserwowany m.in. w kategoriach „oleje i tłuszcze”, „pieczywo i produkty zbożowe”, „mleko, sery i jaja” (efekt napiętej sytuacji popytowo-podażowej na światowym rynku zbóż i roślin oleistych oraz mleka) i „owoce” (słabsza jakość tegorocznych zbiorów, efekt niskiej bazy sprzed roku).

Bank dodał, że do wzrostu inflacji przyczyniła się też wyższa dynamika cen nośników energii (10,5 proc. rdr w październiku wobec 7,3 proc. we wrześniu), będąca skutkiem przede wszystkim wyższych cen opału oraz gazu.
Jedną z przyczyn wzrostu inflacji była również wyższa dynamika cen paliw (33,9 proc. rdr w październiku wobec 28,6 proc. we wrześniu), będąca konsekwencją wzrostu światowych cen ropy naftowej oraz gazu.

Szczególnie silny wzrost obserwowany jest w kategorii „gaz ciekły i pozostałe paliwa do prywatnych środków transportu” (53,1 proc. rdr w październiku wobec 37,7 proc. we wrześniu)

– zauważył Olipra.

Wyższa inflacja bazowa

W kierunku wzrostu inflacji oddziaływała też wyższa inflacja bazowa, która zgodnie z szacunkami banku zwiększyła się w październiku do 4,6 proc. rdr wobec 4,2 proc. we wrześniu.

Ukształtowała się ona na najwyższym poziomie od października 2001 r.

– szacują analitycy.

Jej wzrost miał szeroki zakres i został odnotowany m.in. w kategoriach: „wyposażenie i prowadzenie gospodarstwa domowego” (ze względu na wyższe ceny mebli, artykułów dekoracyjnych, sprzętu oświetleniowego, usług związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego, środków czyszczących i konserwujących oraz urządzeń gospodarstwa domowego); „łączność” (efekt wyższej dynamiki cen usług telekomunikacyjnych); „restauracje i hotele”, „rekreacja i kultura” (efekt wyższych cen książek, gazet i czasopism oraz sprzętu audiowizualnego, fotograficznego i informatycznego); „zdrowie” (m.in. ze względu na rosnące ceny usług stomatologicznych oraz urządzeń i sprzętu terapeutycznego), „odzież i obuwie” (skutek wzrostu cen odzieży) oraz „transport – bez paliw” (efekt wyższych cen samochodów osobowych oraz usług transportowych).

Bank zwrócił uwagę, że wzrost inflacji bazowej przyspiesza mimo "silnych efektów wysokiej bazy związanych z falą podwyżek covidowych w pierwszej fazie pandemii".

Podobnie jak w poprzednich miesiącach struktura danych o inflacji bazowej wskazuje, że częściowo wynika to z realizacji odłożonego popytu w zamrożonych w poprzednich miesiącach sektorach gospodarki, którego kumulacja ma proinflacyjny charakter.

– wskazano.

Wsparcie dla takiej oceny stanowi utrzymujący się wzrost inflacji w kategorii „restauracje i hotele”. W kolejnych miesiącach, jak oczekują eksperci, efekt ten zacznie stopniowo wygasać.

Zdaniem banku inną przyczyną wzrostu inflacji bazowej jest efekt barier podażowych, który ze względu na mniejszą dostępność niektórych towarów podbija dynamikę cen m.in. w takich kategoriach jak „urządzenia gospodarstwa domowego”, „meble, artykuły dekoracyjne, sprzęt oświetleniowy”, „sprzęt wizualny, fotograficzny i informatyczny”, „urządzenia i sprzęt terapeutyczny” czy „samochody osobowe”.

Jak ocenia Olipra, w najbliższych miesiącach w kierunku przyspieszenia wzrostu cen będą oddziaływać wyższe dynamiki cen w kategoriach „żywność i napoje bezalkoholowe”, „nośniki energii”, „paliwa” oraz wyższa inflacja bazowa. 

Czytaj też: Pandemia i inflacja to wyzwania przedświątecznego sezonu zakupowego

PAP/fot.pixabay