Kiła kapusty to choroba wywoływana przez pierwotniaka rodziny kapustowatych. Plantatorzy powinni pamiętać o niej szczególnie w okresie wczesnej wiosny.

Kiła kapusty – występowanie

Przed serią niezbędnych zabiegów agrotechnicznych oraz siewem kapusty, należy sprawdzić i dokładnie przestrzegać listy czynności zapobiegających pojawieniu się tej groźniej choroby. Same doraźne opryski mogą okazać się niewystarczające w walce, która może pochłonąć nawet 100 proc. zasiewu. Częstotliwość występowania kiły kapusty wzrosła wraz ze zwiększającą się popularnością roślin rolnych (np. rzepak i gorczyca) oraz ogrodniczych (np. kapusta, kalafior). W Polsce kiła kapusty występuje intensywnie w rejonach dużych upraw rzepaku, czyli na zachodzie i północy kraju. Ale obecnie można ją spotkać wszędzie tam, gdzie prowadzona jest produkcja rolna.

Czytaj także: Środki ochrony roślin – jak stosować je bezpiecznie?

Kiła kapusty – objawy

Kiła kapusty wywołana przez plasmodiophora brassicae objawia się charakterystyczną deformacją korzeni. Patogen powoduję zniszczenie strefy włośnikowej korzenia odpowiedzialnej za pobieranie niezbędnych składników mineralnych z gleby oraz wody, a także tworzy nieforemne guzy na głównej części korzenia. Kilka tygodni od zainfekowania komórek, zdeformowane korzenie pękają, a następnie gniją i rozpadają się. Poza oczywistymi objawami kiły kapusty takimi jak powolny wzrost, opadanie liści, obumieranie, roślinę zaatakowaną tym pierwotniakiem możemy rozpoznać bez odkrywania korzenia. Zmiany widoczne są również w częściach naziemnych w postaci fioletowych lub żółtych przebarwień.

Kiła kapusty – ale czy na pewno?

Te objawy kiły kapusty przez wielu plantatorów są interpretowane jako brak substancji mineralnych w glebie. Faktycznie, zaatakowana chorobą roślina cierpi na niedobór fosforu, co objawia się czerwono-fioletowymi zmianami, ale bez obumierania jej części włośnikowej. Bez niej roślina nie jest w stanie pobierać soli mineralnych rozpuszczonych w wodzie. Niekiedy błędną interpretacją jest rozpoznanie kiły kapusty jako atak chowacza galasówki, którego larwy tworzą guzy na powierzchni roślin. Jednak w odróżnieniu do kiły, są to gładkie zielone guzy, a po rozerwaniu z widocznymi larwami lub śladami ich żerowania.

Leczenie kiły kapusty – przede wszystkim prewencja

Kiła kapusty dobitnie przypomina rolnikom jak ważna jest profilaktyka. Jest to choroba charakterystyczna dla upraw, w których odeszło się od praktyk płodozmianu.

Najważniejsze będzie zatem przywrócenie glebie dobrej kondycji poprzez:

• Odkwaszenie gleby poprzez wapnowanie (w glebie o pH 6,5-7,2 zarodniki nie są w stanie się rozwijać);
• Zapobieganie zalewaniu wodą i utwardzaniu gleby;
• Odpowiednią przerwę w uprawie wrażliwych roślin kapustowatych (od 7-9 lat) w przypadku wystąpienia zarodników kiły kapusty.

Kiła kapusty – konieczne zabiegi agrotechniczne

Zabiegami agrotechnicznymi, niezbędnymi w zwalczaniu kiły kapusty są:

• Uprawa mechaniczna gleby po zbiorach rzepaku. Powinno się przeorać pozostałości pożniwne oraz chwasty;
• Uprawa odmian o zwiększonej odporności na kontakt z pierwotniakiem np. rzepaku ozimego (np. Alister, Andromeda i Mendel);
• W przypadku dużego ryzyka zarażenia upraw, zapobiegawczo należy stosować środki fungicydowe.

Kiła kapusty – prace polowe na obszarze występowania choroby

Ze szczególną ostrożnością należy przeprowadzać pracę polowe na ternach dotkniętych zakażeniem. To człowiek, w głównej mierze, jest odpowiedzialny za przenoszenie zarodników kiły kapusty na tereny niezakażone. W związku z tym rolnicy są zobowiązani do czyszczenia butów, sprzętu i maszyn rolniczych używanych na zakażonych polach, ograniczenia prac usługowych na zarażonych obszarach oraz rozpoczęcia prac od pól niezakażonych, kończąc na terenach z zakażonych kiłą kapusty.

 pixabay/piot/fot.Wiki Leafhopper65