Boże Ciało to tak zwane święto ruchome, które w tym roku przypada 3 czerwca. Jest to jedna z uroczystości o najdłuższej tradycji, pozwalająca zamanifestować wiarę wobec Najświętszego Sakramentu. Towarzyszą jej takie tradycje, jak procesje, stroje regionalne, pieśni oraz wierzenia ludowe. Na polskiej wsi w szczególności przypisuje się cudowne właściwości kwiatom, wiankom i gałązkom. 

Boże Ciało – tradycje

Boże Ciało to święto o długiej tradycji, obchodzone niezwykle podniośle oraz barwnie. Na polskiej wsi ważną rolę w tym święcie odgrywa tradycja i ludowa obrzędowość. Ołtarze ustawione pod gołym niebem w niezwykłej oprawie oraz procesja, podczas której mieszkańcy polskich regionów zakładają regionalne stroje, podkreślają przywiązanie do tradycji i ojczyzny.

Do zwyczajów w to święto należy przypisywanie cudownych właściwości zebranym z ołtarzy kwiatom, wiankom i gałązkom. Wśród ziół najważniejsza w tradycji jest bylica boże drzewko, zaś w święconych wiankach musi znaleźć się m.in. macierzanka, mięta, rozmaryn, lubczyk, stokrotki czy niezapominajka. Poświęcone przez księdza w Boże Ciało bukiety i wianki ziół dawniej zawieszano nad oknami, drzwiami, u wrót stodół czy też wkładano pod fundamenty powstających domów. Miało to przynieść szczęście mieszkańcom. Gdy wyjeżdżano w pole, wianek wkładano pod pierwszą skibę lub kładziono pod pierwszy snop zboża. Z kolei zasuszone zioła nadal znajdują swoje zastosowanie jako lekarstwo przeciw wszelakim dolegliwościom, gdyż według wierzeń uzdrawiają ludzi, a bydło chronią od zarazy.

Dawniej wierzono również, że poświęcone w Boże Ciało gałązki brzozy chronią siewy przed szkodnikami, a dom przed pożarem czy piorunem, dlatego mieszkańcy wsi wtykali je na granicach pól lub w strzechy domów.

Przeczytaj: Boże Ciało w czasie pandemii – czy procesje się odbędą?

Procesje, stroje i pieśni

Od wieków w Krakowie w Boże Ciało urządzano z wielkim przepychem procesje, które prowadziły od Wawelu do katedry mariackiej. Z kolei w Warszawie procesje zaczynały się od katedry świętojańskiej na Plac Zamkowy i dalej traktem królewskim. Obecnie, w wielu regionach Polski (na Mazowszu, Podhalu, Kurpiach) uroczystemu marszowi towarzyszą również stroje regionalne. W Opocznie, Łowiczu i na Podhalu w Boże Ciało mężczyźni, trzymający baldachim nad księdzem, szczególnie dbają o strój ludowy.

Podczas procesji w Boże Ciało uczestnicy od wieków śpiewają te same pieśni, aby zamanifestować swoją wiarę i złożyć hołd Bogu. Kapłan, przewodzący procesji, niesie pod baldachimem monstrancję, a dzieci ubrane w białe stroje sypią kwiatki (np. suszone płatki róż). Całości towarzyszy unoszący się w powietrzu zapach kadzidła.

histmag.org/fot.pixabay.com