Bitwa Warszawska – jakie jej tajemnice kryją jeszcze polskie lasy?

Bitwa Warszawska, lub jak kto woli ,,Cud nad Wisła” to bardzo ważne wydarzenie dla naszego kraju. W lepszym jego poznaniu pomogą archeolodzy, którzy przy użyciu nowoczesnych technologii badają tereny konfliktu na obszarach zarządzanych przez Lasy Państwowe. Oprócz tradycyjnych metod badawczych, wykorzystany zostanie tak zwany system LiDAR. Uzyskane dane będą cenną informacją historyczną, ale także pomogą w promocji turystycznej regionów, gdzie działania zbrojne miały miejsce.

Bitwa Warszawska – tajemnice lasów

Bitwa Warszawska to jedno z najważniejszych wydarzeń historycznych naszego kraju. W tym roku, w ramach obchodów setnej rocznicy ,,Cudu nad Wisłą”, w polskich lasach realizowany jest interdyscyplinarny projekt badawczy „Inwentaryzacja wybranych reliktów Bitwy Warszawskiej z 1920 r.”. Jego celem jest, jak sama nazwa wskazuje, między innymi rozpoznanie i zinwentaryzowanie wybranych reliktów Bitwy Warszawskiej z 1920 r., a także przygotowanie dokumentacji wraz z zasobem geodanych oraz wypracowanie wstępnej strategii i metodyki badawczej na rzecz dalszego rozpoznania reliktów konfliktów zbrojnych w Polsce.

Bitwa Warszawska pozostawiła w polskich lasach wiele zabytków, opowiadających o tym wydarzeniu. Pozyskane w trakcie badań trafią do Muzeum Wojska Polskiego, zaś wyniki badań oraz dokumentacja z prac zostanie przekazana między innymi zarządcy terenu, czyli Lasom Państwowym. Rezultaty prac docelowo mogą również zasilić działania instytucji lokalnych i samorządowych, związanych z zarządzaniem, ochroną i eksponowaniem pozostałości Bitwy Warszawskiej.

Tegoroczne przedsięwzięcie – realizowane w 100-lecie 18-tej bitwy świata – skupiające uwagę na wybranych obszarach i wybranych reliktach Bitwy, ma na celu zainicjowanie większych działań związanych z tytułowym wydarzeniem. Kluczowe dla rozpoznania zachowanych – i często jeszcze widocznych w terenie - pozostałości bitewnych są m.in. tereny zalesione, na których do dzisiaj zachowały się liczne relikty walk z XX wieku.

– czytamy na stronie Lasów Państwowych.

Omawiany projekt powstał w oparciu o interdyscyplinarne badania - zwłaszcza nowoczesne metody i dane, w tym dane lotniczego skanowania laserowego (technologia LiDAR), które już wielokrotnie w sposób nieinwazyjny przyczyniały się do rozpoznania licznych zasobów dziedzictwa kulturowego na terenach leśnych zarówno w Polsce, jak i na świecie.

Bitwa Warszawska to dla archeologów nie lada gratka. W swoich badaniach sięgają po techniki i metody badawcze, umożliwiające rozpoznanie i zadokumentowanie materialnych pozostałości, z zachowanymi napowierzchniowymi formami (mikrorzeźbą) lub też z zalegającymi pod powierzchnią terenu warstwami gleby, zabytkami ruchomymi, czy w końcu szczątkami ludzkimi.

Ideologia LGBT – czy stanowi zagrożenie dla polskiego rolnictwa?

Bitwa Warszawska – zaawansowana technologia odkryje historię

Zespół naukowców pod kierunkiem prof. UKSW dr. hab. Rafała Zapłaty wykorzystuje najnowocześniejsze dane, które w sposób nieinwazyjny umożliwiają rozpoznawanie niektórych nadal zachowanych pozostałości, które zostawiła po sobie Bitwa Warszawska. Badacze tworzą pierwszą, wielkoobszarową geobazę obiektów zabytkowych, która m.in. zasili bazy danych zarządców terenu, usprawniając zarządzanie dobrami kultury, jak i przyrody. Wiodącym elementem, a zarazem podstawą zaplanowanych badań są przede wszystkim wspomniane dane teledetekcyjne, zwłaszcza dane lotniczego skanowania laserowego pochodzące z projektu ISOK (Informatyczny System Osłony Kraju).

W ramach badań przygotowywane są różnorodne wizualizacje danych lotniczego skanowania laserowego, co dodatkowo wzmacnia identyfikacje pozostałości dawnych konfliktów zbrojnych. Warto dodać, że dane LiDARowe umożliwiają w sposób niezwykle dokładny rozpoznawać pozostałości dawnych fortyfikacji polowych, jak i je szczegółowo dokumentować. Tego typu technologia to również znaczący potencjał w monitorowaniu zmian, jakie zachodzą lub mogą zachodzić na tych obiektach lub w najbliższym ich otoczeniu.

– dodają Lasy Państwowe.

Dotychczas w wyniku analizy danych laserowych rozpoznano kilkadziesiąt tysięcy pozostałości – obiektów nieruchomych – pochodzących z bitew i wojen, zwłaszcza z XX wieku. Dotychczas rozpoznano i zidentyfikowano różnorodne elementy m.in. fortyfikacji polowych, takich jak transzeje, ziemianki, doły strzeleckie itp. Lokalizację, kształt czy formę tych obiektów doskonale oddają wizualizację danych LiDAR. W ramach działań terenowych, które potrwają przynajmniej do września pozyskiwane są również zabytki ruchome, takie jak łuski po pociskach, które pozostawiła Bitwa Warszawska i biorący w niej udział żołnierze.

Lasy Państwowe podkreślają, że pozostałości konfliktów zbrojnych i inne zabytki archeologiczne, również na terenach leśnych położonych na wschód od Warszawy, w tym na obszarach gdzie miała miejsce Bitwa Warszawska, przetrwały do naszych czasów w lepszym stanie, niż na terenach rolniczych czy zurbanizowanych. To idealna okazja na zachowanie i udostępnienie zainteresowanym wielu tego typu obiektów w miejscu ich występowania. Dla nadleśnictw, jak i samorządów czy organizacji pozarządowych, to kolejny element wzbogacenia atrakcyjności turystycznej regionu. Z naukowego punktu widzenia zaś, powstaje baza danych, jakiej do tej pory nie stworzono, która z pewnością wzbogaci dotychczasową wiedzę o tym historycznym wydarzeniu.

lasy.gov.pl/fot.H. Dziwiczkiewicz /fot.CODGiK