Obecnie właściciel nieruchomości jest zobowiązany do zapłaty podatku także za... jej współwłaściciela, który jest z tegoż podatku zwolniony. Powstał pomysł, by to zmienić.

Wspomniana sytuacja prawna wynika z przepisów o podatku rolnym oraz podatku od nieruchomości.

 

W uzasadnieniu do projektu ustawy napisano, że w art. 3 ust. 5 ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym oraz art. 3 ust. 4 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych uregulowana jest zasada solidarnej odpowiedzialności współwłaścicieli. Z kolei w art. 3a ustawy o podatku rolnym wskazano, że obowiązek podatkowy z tytułu podatku rolnego nie dotyczy gmin oraz Skarbu Państwa. Ponadto w podatku od nieruchomości ustawowe zwolnienia zawarte w art. 7 ust. 1 i 2 mają charakter podmiotowo-przedmiotowy, a zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 15 są nim objęte gminy.

 

Tłumacząc z języka prawniczego, chodzi o takie sytuacje, gdy dana ziemia należy do dwóch współwłasności, a jeden z nich jest zwolniony z obowiązku zapłaty podatku. Mimo to ten niezwolniony musi odprowadzić podatek od całej nieruchomości, a więc w rzeczy samej płacić także za współwłaściciela.

 

Jak napisano w uzasadnieniu do projektu ustawy, "pomimo faktu, że zarówno orzecznictwo sądowe jak i Ministerstwo Finansów prezentują stanowisko, że naliczanie kwoty podatku powinno się odbywać poprzez ustalenie kwoty zobowiązania od całej nieruchomości, a następnie odliczenie od tego kwoty przypadającej na współwłaścicieli zwolnionych z podatku – praktyka stosowana przez organy podatkowe jest inna. Prowadzi to często do nadmiernego i całkowicie nieuzasadnionego, sprzecznego z normami współżycia społecznego, obciążania obywateli".

 

Najlepiej zrozumieć to na konkretnym przykładzie. Jeśli ktoś jest współwłaścicielem danej nieruchomości, w której jego udział wynosi np. 1/100, a drugi współwłaściciel ma udział 99/100, to zgodnie z powyższymi przepisami "mały" współwłaściciel będzie zobowiązany do zapłaty podatku nie tylko za swoją część, ale od całości, jeśli „duży” jest zwolniony z obowiązku jego opłacenia.

 

"Mały" współwłaściciel, nie chcąc wdawać się w konflikt z organem podatkowym (najczęściej gminą, z którą łączą go inne interesy), woli zapłacić niż walczyć przed sądem o swoje prawa. Aprobowanie tej praktyki wcale nie znosi jej bezprawnego charakteru. W uzasadnieniu do ustawy podkreśla się sprzeczność z zasadami współżycia społecznego oraz niekonstytucyjność obowiązującej praktyki w stosowaniu powyżej wymienionych przepisów. Poza tym kwestionowane normy są "źródłem wielu niepotrzebnych postępowań sądowych, wydłużających tym samym okres oczekiwania na rozstrzygnięcia sądowe w innych sprawach".

 

Ta zmiana jest konieczna, bo przywróci poczucie sprawiedliwości oraz równości wobec prawa. Dla podmiotów działających gospodarczo przywrócona zostanie pewność obrotu prawno-gospodarczego oraz możliwość prawidłowego planowania finansowego bez ryzyka nadzwyczajnych kosztów po stronie podatkowej.

 

Jacek Strzelecki

Fot. pixabay.com