Na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.) z budżetu państwa są udzielane dopłaty do składek producentów rolnych...

Ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich 

Na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.) z budżetu państwa są udzielane dopłaty do składek producentów rolnych z tytułu zawarcia umów ubezpieczenia od ryzyka wystąpienia skutków następujących zdarzeń losowych w rolnictwie:
- w przypadku produkcji roślinnej (tj. upraw - zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych) od: huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny, suszy, ujemnych skutków przezimowania lub przymrozków wiosennych,
- w przypadku produkcji zwierzęcej (tj. bydła, koni, owiec, kóz, drobiu lub świń) od: huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny, uboju z konieczności.

Przepisy ww. ustawy dopuszczają możliwość ubezpieczania upraw rolnych i zwierząt gospodarskich od wszystkich wymienionych w ustawie ryzyk lub wybranych np. występujących najczęściej na danym obszarze.

Poziom dopłat z budżetu państwa do składek ubezpieczeń należnych od producentów rolnych z tytułu zawarcia umowy ubezpieczenia upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich na 2014 r. został określony przez Radę Ministrów w rozporządzeniu z dnia 29 listopada 2013 r. w sprawie wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2014 r. (Dz. U. poz. 1508), w wysokości: 50% składki do 1 ha upraw rolnych i 50% składki do 1 szt. zwierzęcia gospodarskiego.

Dopłaty są stosowane jeżeli stawki taryfowe zastosowane przez zakłady ubezpieczeń
nie przekraczają:
- przy ubezpieczeniu upraw: zbóż, kukurydzy, rzepaku jarego, rzepiku, ziemniaków lub buraków cukrowych — 3,5 % sumy ubezpieczenia upraw; w przypadku rozdzielenia rodzajów ryzyka suma ubezpieczenia danej uprawy dotyczy wszystkich rodzajów ryzyka,
- przy ubezpieczeniu: rzepaku ozimego, warzyw gruntowych, chmielu, tytoniu, drzew i krzewów owocowych, truskawek lub roślin strączkowych — 5 % sumy ubezpieczenia;
- w przypadku rozdzielenia rodzajów ryzyka suma ubezpieczenia danej uprawy dotyczy wszystkich rodzajów ryzyka;
- przy ubezpieczeniu zwierząt nie przekraczają 0,5 % sumy ubezpieczenia.
Zakłady ubezpieczeń mogą określić stawki taryfowe ubezpieczenia wyższe niż ww. maksymalnie do 6% sumy ubezpieczenia. Zastosowanie wyższej stawki tj. powyżej 6% spowoduje, że dopłaty z budżetu państwa do składki ubezpieczenia nie będą przysługiwały

Producent rolny ustala z zakładem ubezpieczeń w umowie ubezpieczenia sumy ubezpieczenia odrębnie dla każdej uprawy rolnej i każdego zwierzęcia gospodarskiego, z tym że nie mogą one przekroczyć maksymalnych sum ubezpieczenia określonych przez ministra właściwego do spraw rolnictwa.
Ubezpieczenie upraw obejmuje rośliny uprawiane w plonie głównym i ubezpieczony jest tylko plon główny
w przypadku :
- buraków cukrowych — korzenie buraka;
- kukurydzy przeznaczonej na paszę — kolby i nadziemne części rośliny;
- zbóż, rzepaku i rzepiku, kukurydzy przeznaczonej na ziarno — ziarna lub nasiona;
- ziemniaków — bulwy;
- warzyw gruntowych — części warzyw gruntowych przeznaczone do konsumpcji;
- drzew i krzewów owocowych oraz truskawek — owoce lub całe nasadzenia;
- chmielu — szyszki;
- tytoniu — liście;
- roślin strączkowych — nasiona.

Ubezpieczenie zawierane jest na okres 12 miesięcy

Odszkodowanie za szkody może być pomniejszone o nie więcej niż 10 % wartości tych szkód (jest to wkład własny rolnika)
W ubezpieczeniu upraw zakład ubezpieczeń odpowiada za szkody spowodowane przez :
- huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne, jeżeli szkody w plonie głównym wyniosą co najmniej 10 %;
- suszę, jeżeli szkody w plonie głównym wyniosą co najmniej 25 %.

Obowiązkowe ubezpieczenie upraw

Rolnik, który uzyskał płatności bezpośrednie do gruntów rolnych w rozumieniu przepisów o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego ma obowiązek ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez: powódź, grad, suszę, ujemne skutki przezimowania lub przymrozki wiosenne.

Rolnik ma obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia z wybranym zakładem ubezpieczeń, który zawarł z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowę w sprawie dopłat, albo innym wykonującym działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczenia upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych, od zasiewu lub wysadzenia do ich zbioru, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez powódź, grad, suszę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne.

Obowiązek ubezpieczenia uważa się za spełniony, jeżeli od dnia 1 lipca roku następującego po roku, za który rolnik uzyskał płatności bezpośrednie do gruntów rolnych, w okresie 12 miesięcy, ubezpieczy co najmniej 50 % powierzchni upraw wymienionych w ustawie.

Rolnik, który nie spełni obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, tj. ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw, obowiązany będzie do wniesienia opłaty za niespełnienie tego obowiązku. Wysokość opłaty obowiązującej w każdym roku kalendarzowym, stanowić będzie równowartość w złotych 2 euro od 1 ha, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski według tabeli kursów nr 1 w roku kontroli. Opłata za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego będzie wnoszona na rzecz gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę rolnika. Powyższe sankcje nie będą jednak stosowane wobec rolników w przypadku gdy rolnik nie zawrze umowy ubezpieczenia obowiązkowego z powodu pisemnej odmowy przez co najmniej dwa zakłady ubezpieczeń, które zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowy w sprawie dopłat, w szczególności z powodu zaoferowania ubezpieczenia w stawkach taryfowych przekraczających 6% sumy ubezpieczenia.

Zgodnie z ww. ustawą z dnia 7 lipca 2005 r., Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zawarł
z trzema zakładami ubezpieczeń umowy w sprawie dopłat ze środków budżetu państwa do składek z tytułu zawarcia w 2014 r. umów ubezpieczenia z producentami rolnymi od ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych w rolnictwie, tj. z:
- Powszechnym Zakładem Ubezpieczeń S.A. z siedzibą w Warszawie,
- Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW” z siedzibą w Warszawie,
- Concordia Polska Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych z siedzibą w Poznaniu,

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1857/2006, w przypadku braku umowy ubezpieczenia w dniu wystąpienia szkód spowodowanych niekorzystnym zjawiskiem atmosferycznym obejmującej ochroną co najmniej 50% powierzchni upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich wszelka pomoc ze środków publicznych udzielana poszkodowanym producentom rolnym będzie pomniejszona o połowę.

W 2014 r. dopłata do składki z tytułu ubezpieczenia:
- upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych - wynosi 50% składki do 1 ha uprawy;
- bydła, koni, owiec, kóz, drobiu lub świń - wynosi 50% składki do 1 sztuki.


Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm. ogłoszonymi w Dz. U. z 2006 r. Nr 120, poz. 825 i Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 49, poz. 328, z 2008 r. Nr 145, poz. 918 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 ).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 listopada 2013 r. w sprawie wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2013 r. (Dz. U.. poz. 1508).
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 listopada 2013 r. w sprawie maksymalnych sum ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich na 2013 r. (Dz. U. z 4 grudnia 2013 r. poz. 1444).

żródło: Minrol, fot.: MF